 |
| Nhiều thói quen không tốt dẫn đến gan tổn thương. |
1. Uống
nước ngọt có ga dễ tổn thương gan
Việc sử dụng
thường xuyên nước ngọt có ga sẽ gây ảnh hưởng xấu cho sức khỏe, đặc biệt đối với
người bị men gan cao, dễ gây tổn thương gan. Nước ngọt có ga là loại nước giải
khát được nhiều người yêu thích. Tuy nhiên, việc sử dụng thường xuyên loại đồ uống
này sẽ gây ảnh hưởng xấu cho sức khỏe, đặc biệt đối với người bị men gan cao.
Đồ uống có
ga khiến gan phải làm việc vất vả hơn khi đang bị bệnh, khiến tình trạng tăng
men gan càng nặng hơn. Đây là những loại đồ uống có thể chứa nhiều chất kích
thích, có thể chứa etanol gây ra hủy hoại các tế bào gan khiến cho lượng men
gan tăng cao. Đối với những bệnh nhân mắc các bệnh về gan, nếu thường xuyên sử
dụng đồ uống này có thể gây ra béo phì và đẩy nhanh quá trình ung thư gan.
2. Ăn mặn
hại gại
Muối từ
lâu đã là gia vị không thế thiếu trong các món ăn hàng ngày đồng thời muối rất
cần cho cơ thể. Tuy nhiên, muối khi được sử dụng quá nhiều lại gây ra những tác
hại không phải ai cũng biết, đặc biệt là với người gan yếu, mắc các bệnh lý về
gan.
Thói quen
ăn mặn (quá 10-15 g muối/ngày với người lớn và 3-5 g muối/ngày với trẻ nhỏ) có
hại cho gan vì lượng muối vào cơ thể quá nhiều sẽ cản trở việc đào thải các chất
cặn bã dư thừa ra ngoài, về lâu dài sẽ làm giảm khả năng hoạt động của gan.
Ngoài ra
những người có bệnh gan có thể dẫn tới phù nề do bị giữ nước, và tim phải làm
việc nhiều hơn để bơm máu thông qua hệ thống mạch máu. Do đó, cần hạn chế muối
trong chế độ ăn uống và thậm chí cả từ các loại thực phẩm tự nhiên có hàm lượng
muối cao để giảm phù nề và giảm nguy cơ về tim mạch.
Đặc biệt ở
bệnh nhân xơ gan đã bị phù nề thì việc giảm lượng muối là cực kỳ cần thiết. Nếu
trong giai đoạn này mà người bệnh vẫn ăn mặn thì nguy cơ biến chứng xảy ra là rất
cao và gây tử vong ở người bệnh.
3. Ăn
nhiều thực phẩm giầu chất béo không tốt cho gan
Chất béo
trong chế độ ăn uống có trong thực phẩm có nguồn gốc động vật và thực vật. Chất
béo rất cần thiết trong chế độ ăn uống bởi chúng hỗ trợ quá trình tiêu hóa,
thúc đẩy cơ thể hấp thu protein cũng như carbohydrate và là nguồn năng lượng dự
trữ của cơ thể.
Tuy nhiên,
một số loại thực phẩm chứa chất béo xấu, nếu ăn thường xuyên sẽ gây ảnh hưởng xấu
cho sức khỏe trong đó có gan. Hai loại chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa
đã được chứng minh là có khả năng gây hại cho sức khỏe.
Hầu hết chất
béo bão hòa có trong các loại thịt và các sản phẩm từ sữa. Trong chế độ ăn hàng
ngày nên hạn chế sử dụng chất béo bão hòa. Khối lượng tiêu thụ nhóm thực phẩm
chứa chất béo bão hòa gia tăng có thể làm tăng nồng độ cholesterol trong máu đặc
biệt là cholesterol xấu (LDL-cholesterol), qua đó làm tăng nguy cơ mắc các bệnh
liên quan đến tim mạch, béo phì, không tốt cho gan.
Chất béo
bão hòa thường có trong các loại thực phẩm như: Thịt bò, thịt lợn, thịt cừu, thịt
gà sẫm màu... Các loại thịt chế biến sẵn: Thịt nguội, thịt đóng hộp, xúc
xích... Tốt nhất để giảm lượng chất béo bão hòa là hạn chế các loại thịt kể
trên hoặc giới hạn số lượng thịt đỏ trong khẩu phần ăn hàng ngày, đặc biệt là đối
với những người có cholesterol máu cao.
Đối với chất
béo chuyển hóa còn được gọi là chất béo transfat - viết tắt tên của các axit
béo trans. Đây là loại chất béo đặc biệt có hại cho cơ thể được khuyến cáo
không nên sử dụng, kể cả với hàm lượng nhỏ.
Loại chất
béo này xuất phát từ các loại dầu thực vật và bị hydro hóa trong quá trình chế
biến thức ăn, đặc biệt là các món chiên xào: Khoai tây chiên, bánh rán, thức ăn
nhanh; các loại bơ thực vật; bánh quy và bánh ngọt nướng; đồ ăn nhẹ được chế biến
sẵn... Chất béo chuyển hóa được xem là có hại nhất cho cơ thể, vì chế độ ăn
giàu chất béo chuyển hóa này khiến dễ tăng cân, không tốt cho gan. Ngoài ra,
làm giảm lượng cholesterol tốt HDL đồng thời gia tăng lượng cholesterol xấu LDL
và triglyceride, dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
Đối với
người có bệnh lý liên quan đến gan thì việc ăn nhiều thực phẩm chứa chất béo có
hại hơn. Vì khi gan đã bị tổn thương hoặc suy giảm chức năng gan thì sẽ gây khó
khăn cho việc tiêu thụ hết các chất và thanh lọc được các chất độc hại, gây bệnh
cho cơ thể.
4.
Thích ăn đồ ăn nhanh cũng hại gan
Lạm dụng đồ
ăn nhanh có thể gây hại gan, những thực phẩm là đồ ăn nhanh được chiên rán (cụ
thể ở đây là món gà rán, khoai tây chiên) có chứa một lượng lớn các gốc tự do
hoạt động. Chúng có thể làm hỏng các axit béo, tàn phá các loại vitamin A.E...
trong cơ thể, gây tổn thương gan và thậm chí gây ra bệnh viêm gan nghiêm trọng.
Thức ăn chiên rán cũng chứa rất nhiều chất béo, nếu sử dụng dài hạn sẽ gây ra
cho cơ thể những rủi ro cao hơn nhiều so với nguy cơ trung bình của bệnh gan
nhiễm mỡ.
Các nghiên
cứu cho thấy, không chỉ thực phẩm ăn nhanh mà các thực phẩm chiên rán nhiều dầu
mỡ, mặc dù rất thơm ngon, nhưng giàu chất béo, lượng calo cao, nếu ăn nhiều sẽ
làm tăng gánh nặng cho các tế bào gan. Lâu dần khả năng chuyển hóa chất béo sẽ
suy giảm, dẫn đến lượng lớn chất béo tích tụ trong gan, hình thành gan nhiễm mỡ.
Gan bị bao phủ bởi lớp chất béo dễ dẫn đến viêm gan, nghiêm trọng hơn là xuất
hiện xơ gan, ung thư gan.
5. Lạm
dụng thuốc, thuốc bổ… gây hại gan
Nhiều người
cho rằng thuốc tây chữa các bệnh nếu lạm dụng sẽ hại gan, còn thuốc bổ, vitamin
dùng thoải mái vì bổ sung các vi chất thiếu hụt mà cơ thể không tổng hợp được.
Tuy nhiên, điều này hoàn toàn không đúng. Việc lạm dụng thuốc kể cả thuốc bổ
cũng hại gan, gây tổn thương gan.
Vì một
trong những vai trò của gan là phân hủy các chất mà cơ thể tiêu thụ, kể cả thuốc
uống, "thuốc bổ" và thảo mộc. Vì vậy, sử dụng quá nhiều một loại thuốc
nào đó có thể dần dần gây hại cho gan. Tổn thương này có thể từ nhẹ đến suy gan
hoàn toàn.
Trên thực
tế có nhiều bệnh nhân uống quá nhiều thuốc, đặc biệt là thuốc, thực phẩm chức
năng được quảng cáo trên mạng. Cùng một lúc, bệnh nhân uống đến gần cả chục loại
thuốc, thực phẩm chức năng như: thực phẩm chức năng cải thiện nám da, viên uống
chống nắng, Glucosamin, thuốc huyết áp, thuốc trị đau khớp, thuốc bổ não… khiến
cho gan làm việc quá tải.
Nghiên cứu
cho thấy, viêm gan do thuốc là một vấn đề khá phổ biến, với tỷ lệ lên đến 10%
trong các phản ứng phụ do thuốc gây ra. Hầu hết thuốc dù được dùng bằng đường uống,
tiêm, xịt hít qua mũi hoặc dán trên da… đều được chuyển hóa tại gan; sau đó sẽ
được bài tiết qua mật hoặc nước tiểu.
Vì vậy, nếu
gan bị suy, chức năng chuyển hóa, giải độc và bài tiết thuốc cũng bị ảnh hưởng.
Sự tích tụ thuốc do không được chuyển hóa và giải độc có thể gây ngộ độc thuốc
và có khi tấn công vào gan gây viêm gan. Việc sử dụng thuốc không đúng cách, lạm
dụng hoặc tự ý uống thuốc là những nguyên nhân chính góp phần làm cho tổn
thương gan do thuốc xảy ra ngày càng nhiều.
Dùng thuốc
quá liều trong thời gian dài, hoặc tự ý dùng thuốc tây, thực phẩm chức năng
không đúng chỉ định cũng gây độc hại cho gan, thận, làm hoại tử tế bào gan,
viêm gan…
6. Uống
nhiều rượu, bia hại gan
Có nhiều
lý do khiến nam giới thường xuyên uống bia, rượu, thậm chí còn lạm dụng các thức
uống có cồn. Trong khi đó rượu bia có hại cho gan, khoảng hơn 90% rượu, bia khi
vào cơ thể là gan phải chuyển hóa. Khi gan tiếp nhận chất độc từ rượu, bia sẽ ảnh
hưởng ngay đến các hoạt động khác của cơ thể.
Một chuyên
gia nghiên cứu bệnh gan cho biết, uống quá nhiều rượu sẽ làm giảm khả năng
thanh lọc huyết dịch của gan làm tăng độc tố trong cơ thể, dẫn đến tổn thương
gan và gây ra rất nhiều bệnh.
Ngoài ra,
uống quá nhiều rượu còn dẫn đến trúng độc gan, viêm gan. Uống nhiều rượu trong
thời gian dài còn dễ dẫn đến xơ gan. Theo các chuyên gia tính toán, nếu mỗi
ngày uống rượu nồng độ qua quá 2 ly (25ml) là sẽ làm tổn hại đến gan.
Đã biết đến
những "tên sát thủ" trên mọi người hãy tự điều chỉnh cho mình có một
lối sống lành mạnh để duy trì sức khỏe không chỉ cho gan mà cho toàn cơ thể.
7. Ngủ
không đủ giấc không tốt cho gan
Hiện nay,
rất nhiều người có thói quen làm việc hoặc vui chơi đêm nên rất dễ gây ra bệnh
gan. Nguyên nhân là trong quá trình ngủ, cơ thể đi vào quy trình phục hồi sức
khỏe, thường xuyên thức đêm sẽ dẫn đến ngủ không đủ giấc, sức đề kháng của cơ
thể giảm và sẽ ảnh hưởng đến quá trình tự phục hồi sức khỏe ban đêm của gan.
Những người
đã bị mắc bệnh viêm gan mà thường xuyên thức đêm thì bệnh sẽ càng nặng. Một
chuyên gia của Hiệp hội giấc ngủ của Mỹ cho biết, những người ngủ muộn nên cố gắng
điều chỉnh thời gian nghỉ ngơi, tốt nhất mỗi tối nên ngủ trước 23h, đảm bảo ngủ
đủ 7-8 tiếng, để cho gan có thời gian bài trừ độc tố và đảm bảo sức khỏe cho cơ
thể.
8. Lời
khuyên để gan khỏe mạnh
- Để lá
gan khỏe mạnh cần phải có chế độ ăn uống khoa học, sinh hoạt hợp lý. Hằng này cần
uống nhiều nước, đặc biệt là nước cam, chanh để tăng lượng nước và sức đề kháng
cho cơ thể. Mỗi người lớn cần uống 1,5-2 lít nước mỗi ngày. Không sử dụng quá
nhiều rượu bia, thuốc lá.
- Không ăn
nhiều đồ béo như chiên rán, quay, đồ ăn nhanh; không sử dụng thực phẩm chứa chất
độc hại.
- Xây dựng
cho mình một chế độ sinh hoạt lành mạnh, không sử dụng thuốc lá, thường xuyên
luyện tập thể dục, thể thao. Mỗi ngày cần tập luyện ít nhất 30 phút, các bài tập
từ chạy bộ, đi bộ, đạp xe... đều rất tốt cho gan.
- Ngủ đủ
giấc, 7-8 tiếng một ngày để gan được nghỉ ngơi, hồi phục.
- Không lạm
dụng thuốc, phải sử dụng thuốc đúng chỉ định cần tân theo phác đồ điều trị của
bác sĩ, không được tự ý sử dụng các loại thuốc khi không có chỉ định của bác
sĩ, thực hiện khám sức khỏe định kỳ.
- Ngoài
ra, khi có biểu hiện bất thường cân tới cơ sở y tế chuyên khoa gan mật để được
thăm khám và tư vấn cụ thể.
Nguồn: https://suckhoedoisong.vn/diem-mat-thoi-quen-hai-gan-va-cach-bao-ve-gan-169220510111148017.htm
contact-form
إرسال تعليق
Cảm ơn bạn đã bình luận!